Hersenschudding
Samengevat
Een hersenschudding is een vorm van letsel dat kan optreden wanneer er een harde klap tegen het hoofd of lichaam is, waardoor het hoofd plotseling beweegt. Hierbij is de klap voldoende hard dat de functie van het brein tijdelijk verstoord is geraakt. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren bij een val, een stoot tegen het hoofd, of een ongeluk.
Een hersenschudding is een serieuze zaak. Ook al is het vaak niet ernstig en herstellen de meeste mensen goed, het is wel belangrijk om het serieus te nemen en goed uit te rusten. Als de klachten aanhouden of als er nieuwe klachten ontstaan, is het belangrijk om weer contact op te nemen met de dokter. Soms kan een harde klap namelijk meer schade veroorzaken dan in eerste instantie gedacht wordt, en dan is het belangrijk om goed onderzocht en behandeld te worden.
Door goed op te letten na een klap of stoot, en door voorzichtig te zijn met het hoofd, kunnen de gevolgen van een hersenschudding beperkt blijven en kan erger letsel voorkomen worden.
De klachten van een hersenschudding herstellen meestal binnen 6-12 weken, als dit niet het geval is spreken we van postcommotioneel syndroom (PCS) en kan fysiotherapie een heel belangrijk onderdeel van de revalidatie zijn.Wat is een Hersenschudding?
Een hersenschudding is een veelvoorkomende hersenletsel dat ontstaat als gevolg van een plotselinge klap tegen het hoofd of tegen het lichaam waarbij het hoofd een hele abrupte beweging maakt. Het brein wordt normaal gesproken heel goed beschermd, het zit in een zakje met vocht in de schedel opgesloten. Dat vocht werkt als een soort schokdemper die bij hele forse of abrupte bewegingen van het hoofd voorkomt dat de hersenen tegen de schedel aan klappen en kneuzen. Soms is de klap zo groot dat de hersenen toch tegen de schedel aankomen en daardoor kneuzen. Soms is er meer schade en soms minder, dat hangt helemaal van het trauma afZou ik een hersenschudding kunnen hebben?
Een hersenschudding of hoofdletsel ontstaat door een forse klap op je hoofd of nek. Wanneer je een forse klap op het hoofd hebt gehad of zoals bij een ongeluk in de auto met je hoofd heen en weer bent geslingerd (in de volksmond een whiplash) en je ervaart daarna klachten dan zou je een hersenschudding kunnen hebben. Ga na trauma aan het hoofd altijd naar de huisarts. Als je 6 tot 12 weken hierna nog klachten hebt, is het zinvol om je (evt opnieuw) te laten onderzoeken door je huisarts of door een gespecialiseerd fysiotherapeut. Die klachten kunnen mentaal zijn (concentratie, geheugen, nadenken), lichamelijk (pijn, prikkelgevoelig, verdoving) en emotioneel (bang, boos, depressief).Wat kan ik doen bij een hersenschudding?
Normaalgesproken verdwijnen de klachten binnen een week of 6. Gebeurt dat niet, dan kun je de hulp inschakelen van een gespecialiseerde fysiotherapeut of manueel therapeut. Samen met je therapeut stel je vast wat je doel is (minder pijn bijvoorbeeld, of weer meer kunnen doen) en werk je daar naartoe. De behandeling bestaat uit een combinatie van verschillende behandelvormen, en is helemaal afgestemd op jouw specifieke klachten.Oorzaak & Symptomen van een hersenschudding
Een hersenschudding wordt veroorzaakt door een klap op je hoofd, nek of lichaam die hard genoeg is om minimaal 1 van de volgende symptomen te veroorzaken:- Mentale klachten
- Een periode van verminderde bewustzijn (of bewusteloosheid)
- Geheugenverlies
- Verwardheid
- Desoriëntatie
- Vertraagd denken of verwerken van informatie
- Aandacht- of concentratieproblemen
- Vergeetachtigheid
- Lichamelijke klachten
- Hoofdpijn
- Duizeligheid
- Evenwichtsproblemen
- Misselijkheid
- Braken
- Vermoeidheid
- Verstoorde slaap
- Wazig zien
- Gevoeligheid voor geluid
- Gehoorproblemen
- Tinitis (oorsuizingen)
- Gevoeligheid voor geluid
- Epileptische toevallen
- Gevoelloosheid op plekken in je lichaam
- Tintelingen
- Nekpijn
- Geen inspanning verdragen
- Andere neurologische klachten
- Emotionele klachten
- Depressie
- Angst
- Impulsiviteit
- Agressie
Diagnose van een hersenschudding
De diagnose hersenschudding wordt gesteld door een arts op basis van je klachten, het verhaal achter je klachten, en met hulp van een aantal testen en vragenlijsten. Een scan of foto is meestal niet nodig. Wij mogen als fysiotherapeuten geen medische diagnose stellen maar kunnen wel onze vermoedens uitspreken richting jouw behandelend arts.Is er wat aan te doen?
Een hersenschudding gaat in veel gevallen vanzelf over binnen 6-12 weken, tussen de 20 en 50% van de mensen met een hersenschudding ervaart na 12 weken nog beperkingen. Als dat het geval is spreken wij van postcommotioneel syndroom (post concussion syndrome of PCS), dit is redelijk goed te behandelen door gespecialiseerde therapeuten. De behandeling richt zich op het verbeteren van de functie van verschillende onderdelen van je lichaam, zoals ogen, nek en je evenwichtsorgaan. Daardoor ga je je weer vrijer bewegen met, als dat aan de orde is, minder pijnklachten.Behandeling bestaat vaak uit pijneducatie
Tijdens een sessie pijneducatie leer je het beter begrijpen en beheersen van pijn. Pijneducatie kan gebruikt worden om je te helpen omgaan met chronische pijn, zoals bijvoorbeeld rugpijn, hoofdpijn en nekklachten, maar ook bij pijn na een operatie of een ongeval.
Gewrichtsmobilisaties zijn handelingen die gericht zijn op het verbeteren van de beweeglijkheid van een gewricht. Gewrichtsmobilisaties kunnen worden gebruikt voor het behandelen van beperkingen, pijn en stijfheid in gewrichten, zoals de rug, nek en schouders.
Gewrichtsmanipulaties zijn een vorm van gewrichtsmobilisaties die worden uitgevoerd door manueeltherapeuten. De behandeling bestaat uit het uitvoeren van snelle, korte bewegingen op het gewricht, om de beweeglijkheid ervan te verbeteren. Hierbij kan een krak worden gehoord of gevoeld.
Wat zijn de risico’s? Er zijn echter ook enkele risico’s verbonden aan het ondergaan van gewrichtsmanipulaties met name in de nek. Zo kan het uitvoeren van de behandeling te agressief zijn en leiden tot extra pijn of letsel. Het is daarom belangrijk om te zorgen dat de behandeling op een juiste manier wordt uitgevoerd, en is er altijd een goede screening en intake vooraf nodig.
Conditie training is een vorm van training die gericht is op het verbeteren van de algehele conditie van hart, bloedvaten en longen, meestal na een periode van inactiviteit door bijvoorbeeld ziekte. Het bestaat uit het uitvoeren van specifieke oefeningen volgens een specifiek op maat gemaakt programma onder begeleiding van een gediplomeerd fysiotherapeut.
Oefentherapie is een vorm van behandeling waarbij er specifieke oefeningen worden gedaan om lichamelijke klachten of beperkingen te verminderen. Oefentherapie kan worden gebruikt voor het behandelen van veel verschillende gezondheidsproblemen, waaronder pijn, stijfheid, krachtsverlies en beperkte beweeglijkheid. Het kan ook helpen bij het verminderen van het risico op letsel, en het verbeteren van de algehele gezondheid en functioneren van het lichaam.
Balans oefeningen zijn oefeningen gericht op het verbeteren van de functie van het evenwichtssysteem en coördinatie van het lichaam in de ruimte.
Een huisoefenprogramma is een serie oefeningen die speciaal voor jou is samengesteld door jouw fysio. Wij gebruiken voor onze huisoefenprogramma’s de app van Physitrack. zo kun je altijd en overal bij je oefeningen!
Rekoefeningen zijn oefeningen die proberen de pijnvrije bewegingsmogelijkheden van spieren en pezen te vergroten door ze op een specifieke manier op te rekken.
Tijdens ontspanningstherapie leer je onder begeleiding van jouw therapeut ontspanningsoefeningen die je thuis kunt doen. Deze oefeningen helpen je om de spanning op je spieren of de stress in je hoofd te verminderen.Er zijn vele verschillende technieken zoals ademhalingsoefeningen, progressieve spierontspanning, visualisatie en mindfulness.
Ontspanningstherapie kan handig zijn bij het behandelen van stressgerelateerde klachten, zoals hoofdpijn, slaapproblemen en spanningsklachten. Het kan ook nuttig zijn bij het omgaan met chronische pijn, angststoornissen en sommige vormen van depressie.
Virtual reality (VR) is een technologie waarbij een gebruiker zich in een virtuele wereld kan begeven door middel van een headset met een scherm voor de ogen en soms ook handcontrollers.
Waarvoor wordt het gebruikt in de gezondheidszorg? Virtual reality wordt in de gezondheidszorg gebruikt voor verschillende doeleinden. Zo kan het bijvoorbeeld worden ingezet voor pijnbestrijding, bijvoorbeeld bij mensen met chronische pijn of na een operatie. Ook kan het worden gebruikt om mensen te helpen omgaan met angsten of fobieën, bijvoorbeeld vliegangst of hoogtevrees. Daarnaast wordt VR ook ingezet voor revalidatie, bijvoorbeeld na een hoofdletsel, beroerte of een ongeval.
Wij werken met corpusVR onder andere aan het herstellen van coördinatie van de wervelkolom en nek, het verminderen van bewegingsangst, het oefenen van de prikkelverwerking en nog veel meer.
Er zijn verschillende voordelen aan het gebruik van virtual reality in de gezondheidszorg. Zo kan het bijvoorbeeld helpen om pijn te verminderen of angsten te overwinnen. Ook kan het bijdragen aan een snellere revalidatie, doordat mensen in een virtuele omgeving kunnen oefenen met bewegingen en taken die ze in het echte leven nog niet kunnen uitvoeren. Bovendien kan VR ook een prettig alternatief zijn voor medicijnen of andere behandelingen.
Wat zijn de risico’s? Er zijn weinig risico’s verbonden aan het gebruik van virtual reality in de gezondheidszorg. Sommige mensen kunnen echter last krijgen van duizeligheid, misselijkheid of oogirritatie tijdens het gebruik van VR. Daarom is het belangrijk om goed te luisteren naar de instructies van de fysiotherapeut en om pauze te nemen als dat nodig is.
Joint position sense training is een vorm van fysiotherapie jou helpt de waarneming van de positie van je gewrichten te verbeteren. Het bestaat uit het uitvoeren van specifieke oefeningen die jouw brein helpen te leren voelen waar het lichaam is en wat het op dat moment aan het doen is.
Joint position sense training wordt vaak gebruikt voor het behandelen van problemen met de coördinatie en balans, zoals bijvoorbeeld bij mensen met chronische nek of rugklachten. Ook bij de behandeling van hoofdpijnklachten en post concussion syndromen wordt het vaak gebruikt. Deze vorm van therapie gebeurt vaak met behulp van een laser of een VR bril.
Er zijn verschillende voordelen aan joint position sense training. Zo kan het helpen om problemen met de coördinatie en balans te verminderen, en kunnen de oefeningen bijdragen aan het verbeteren van de prikkelverwerking en integratie in het brein.
Massage is een vorm van behandeling waarbij de huid en de spieren worden bewogen met behulp van handen, vingers, ellebogen of speciale massageapparatuur. Het doel van massage is om de spieren te ontspannen en pijn te verminderen. Er is voor het gebruik van massage in de gezondheidszorg slechts beperkt wetenschappelijk bewijs.
Dry needling is een vorm van behandeling waarbij jouw fysiotherapeut kleine, dunne naalden gebruiken om spieren en triggerpoints te behandelen. Dry needling kan worden gebruikt voor het behandelen van pijn en stijfheid in combinatie met het doen van (rek)oefeningen.
Er zijn ook enkele risico’s verbonden aan dry needling. Zo kan het een verkeerd uitgevoerde behandeling leiden tot extra pijn of letsel. Het is daarom belangrijk om te zorgen dat de behandeling op een juiste manier wordt uitgevoerd door gekwalificeerde therapeuten.
Neuropsychologie is de wetenschap die zich bezighoudt met de relatie tussen het menselijk gedrag en de hersenen. Het is een beroep dat elementen van de psychologie en de neurologie bevat.
Neuropsychologie wordt voornamelijk gebruikt om te mensen te helpen begrijpen hoe bepaalde hersenfuncties, zoals geheugen, aandacht, taal en emoties, worden beïnvloed door hersenletsel of ziekte. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij hersenaandoeningen zoals beroerte, hersentumoren, hersenschudding of de ziekte van Alzheimer.
Neuropsychologie kan bijvoorbeeld helpen om mensen te behandelen die lijden aan hersenletsel of hersenaandoeningen, door middel van gedragsinterventies en medicatie
Eerst naar de huisarts?
Er zijn bij een hersenschudding een aantal symptomen waarbij je direct medische hulp moet inschakelen, we noemen dit "rode vlaggen"Rode vlaggen bij volwassenen
De mensen die op u letten, moeten 9-1-1 bellen of u onmiddellijk naar een spoedafdeling brengen als u:-
- Een hoofdpijn heeft die erger wordt en niet weggaat
-
- Zwakte, gevoelloosheid, verminderde coördinatie, convulsies of aanvallen ervaart
-
- Herhaaldelijk moet overgeven
-
- Een spraakgebrek of ongewoon gedrag vertoont
-
- Een pupil (het zwarte deel in het midden van het oog) groter is dan de andere
-
- Mensen of plaatsen niet kan herkennen, verward, rusteloos of opgewonden wordt
-
- Bewusteloos raakt, erg slaperig lijkt of niet wakker kan worden
Rode vlaggen bij kinderen
Bel 9-1-1 of breng uw kind onmiddellijk naar de spoedafdeling als het een stoot, klap of schok op het hoofd of lichaam heeft gehad, en:-
- Een van de bovenstaande gevaarlijke tekenen voor volwassenen vertoont
-
- Niet stopt met huilen en niet te troosten is
-
- Niet wil drinken of eten
Algemene rode vlaggen
Als je je herkent je in 1 of meerdere van de volgende kenmerken, is het altijd raadzaam om eerst contact met je huisarts op te nemen:- lichamelijk trauma aan het hoofd of nek
- ongepland gewichtsverlies van meer dan 5 kilo in de afgelopen 4 weken
- pijn bij rust of pijn 's nachts die hetzelfde blijft ook als je van houding verandert
- nachtelijk zweten
- koorts, misselijkheid en/of een lamlendig gevoel
- zwangerschap
- langdurig medicatiegebruik
- hart- of longaandoeningen
- kanker of een verleden met kanker
- drugsgebruik (ook steroïden)
- incontinentieklachten
- erectieproblemen
- forse verandering van ontlastingspatroon of menstruatiecyclus
- dubbel of wazig zien, of het gevoel dat je door een koker kijkt
- verandering van smaak, reuk of gehoor
- misselijkheid of braken
- plotselinge golven van forse hoofdpijn
- duizeligheid
- een "stuiterende" of "trillende" oogbal (niet een oogspiertje)
- flauwvallen
- verstoord gevoel in het gezicht
- moeite met kauwen of praten
- moeite met op woorden komen
- moeite met simpele dagelijkse bezigheden zoals koffiezetten
Ook interessant
- traumatisch hoofdletsel bij Fysiotherapie Noorderbad
- postcommotionele duizeligheid
- Concussion uitleg van CDC
- Onze cursus grip op pijn
- informatie pagina over hoofdpijn
- de website van Hoofdpijn Netwerk Noord
- de website van onze samenwerkingspartner: Psychologie en Beweging
- Onze informatiepagina's: hersenschudding en postcommotioneel syndroom
- Herstellen van een hersenschudding: de ultieme gids
- Een hoofd vol chaos: postcommotioneek syndroom en een overgevoelig brein
- Onze blog: hoe werken ontspanningsoefeningen bij chronische pijn
- Onze blog: de rol van fysiotherapie bij de behandeling van chronische pijn
- Onze blog: slapend gezond worden
- Onze blogs over VR: Corpus VR bij Fysiotherapie Noorderbad en "is virtual reality de toekomst van de fysiotherapie?"
- Onze uitlegpagina over het verschil tussen manuele therapie en fysiotherapie