Clusterhoofdpijn
Samengevat
Clusterhoofdpijn is een zeer hevige vorm van hoofdpijn die wordt veroorzaakt door de hersenen zelf. Het is wat we noemen een neurologische aandoening. Een van de meest kenmerkende symptomen van clusterhoofdpijn is de stekende hoofdpijn meestal rond het oog samen met bijna dwangmatig bewegen. Patiënten ervaren 4-12 weken lang 1 tot 8 aanvallen per dag. Een aanval duurt ergens tussen de 15 min en 3 uur. Daarna volgt een periode van weinig tot geen aanvallen voordat het weer opnieuw begint.Wat is clusterhoofdpijn?
Clusterhoofdpijn is een stoornis die ontstaat in de hersenen, te vergelijken met een soort kortsluiting in het brein. Hoewel de exacte mechanismen onbekend zijn, lijkt het erop dat een specifiek deel van de hersenen, de hypothalamus, betrokken is bij het ontstaan van clusterhoofdpijn.
Pathofysiologie van Clusterhoofdpijn
De pathofysiologie achter clusterhoofdpijn is complex en omvat meerdere mechanismen en paden in de hersenen. Hier is een gedetailleerde uiteenzetting:
- Activatie van de Trigeminale-Autonome Reflex:
Clusterhoofdpijn is bekend vanwege de activatie van de trigeminale-autonome reflex. Deze reflex is een onderdeel van het trigeminovasculaire complex, een pad in de hersenen dat betrokken is bij hoofdpijnaandoeningen
De activatie van de trigeminale-autonome reflex wordt geassocieerd met ernstige unilaterale hoofdpijn en prominente ipsilaterale craniale autonome symptomen.
- Betrokkenheid van de Hypothalamus:
De hypothalamus, een dieper gelegen deel van de hersenen, wordt vermoedelijk gezien als een cruciale factor bij het ontstaan van clusterhoofdpijn. Het triggeren van een zenuwbaan in de basis van de hersenen, met signalen afkomstig van de hypothalamus, wordt geassocieerd met het ontstaan van clusterhoofdpijn.
De periodieke aard van clusterhoofdpijn suggereert een mogelijke hypothalamische disfunctie, hoewel de precieze pathofysiologie nog volledig opgehelderd moet worden
- Interacties van Neuropeptiden:
Sleutelneuropeptiden zoals het calcitonine gen-gerelateerde peptide (CGRP) en het pituitaire adenylaat cyclase-activerende polypeptide 38 (PACAP38) zijn betrokken bij de pathogenese van clusterhoofdpijn
- Trigeminovasculair Pad:
Het trigeminovasculaire pad speelt een rol in de pathogenese van clusterhoofdpijn, interacterend met de trigeminale autonome reflex en de hypothalamus
- Interacties tussen Hersenstructuren:
- Opkomende Therapieën en Inzichten:
Recente therapieën gericht op het CGRP-pad, niet-invasieve vaguszenuwstimulatie en sphenopalatine ganglionstimulatie bieden nieuwe inzichten in de onderliggende mechanismen van clusterhoofdpijn. Klinische studies van deze opkomende behandelingen hebben verschillen aan het licht gebracht tussen episodische en chronische clusterhoofdpijn, wat wijst op verschillende onderliggende mechanismen die mogelijk kunnen helpen bij het onderscheiden tussen de twee subtypes van clusterhoofdpijn
Deze gedetailleerde inzichten in de pathofysiologie van clusterhoofdpijn zijn getrokken uit een synthese van verschillende bronnen, en illustreren de veelzijdige aard van deze slopende aandoening.
Zou ik clusterhoofdpijn kunnen hebben?
Gelukkig is de kans dat je deze vorm van hoofdpijn hebt erg klein. Cluster hoofdpijn is zeldzaam. Je zou kunnen denken aan cluster hoofdpijn als je meerdere aanvallen per dag hebt waarbij je extreme pijn ervaart samen met een opgezwollen en hangend ooglid en loopneus.Wat kan ik aan clusterhoofdpijn doen?
Er is heel weinig dat je er zelf aan kan doen behalve je triggers vermijden en medische hulp zoeken.Oorzaken
De oorzaken van cluster hoofdpijn zijn niet duidelijk. Clusterhoofdpijn komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen, meestal begint het na de 30 en rokers hebben er meer kans op. Voor een deel zou het ook genetisch kunnen zijn.Triggers
Eigenlijk kan alles een uitlokkende prikkel zijn. De meest voorkomende triggers zijn oververhitting tijdens sport, de geur van parfum, verf of benzine en alcohol. Het uitzoeken van wat jouw triggers zijn is belangrijk, een hoofdpijn dagboek kan daarbij helpen.Symptomen
- Hoofdpijn aanval van 15 min tot 3 uur 1-8 keer per dag zeer extreme pijn
- traan oog
- loopneus
- zwetend gezicht
- gezwollen en hangend ooglid
- verkleind pupil aan 1 kant
- forse bewegingsdrang
Diagnose
De diagnose van migraine moet door een neuroloog worden gedaan. Jouw fysiotherapeut, manueeltherapeut of orofaciaaltherapeut kan wel een sterk vermoeden uitspreken en eventueel overleggen met jouw huisarts.Behandel mogelijkheden
Hoewel fysiotherapie en manuele therapie niet direct kunnen helpen bij de behandeling van clusterhoofdpijn, kunnen ze wel ondersteuning bieden bij het verlichten van de klachten die ontstaan door de aanhoudende aanvallen gedurende 12 weken. Het is essentieel om samen te werken met gezondheidszorgprofessionals om een persoonlijk behandelplan op te stellen voor het beheer van clusterhoofdpijn.
Naar de dokter?
Als u 1 of meerdere van de volgende klachten heeft is het raadzaam om eerst contact met uw huisarts op te nemen voordat u eventueel een afspraak maakt met een fysiotherapeut of andere behandelaar.- meer dan 5kg afgevallen in de afgelopen 4 weken zonder dat u dat wilde
- nachtelijke pijn of pijn in rust die niet verandert bij het veranderen van houding
- nachtelijk zweten
- koorts, misselijkheid en/of algemeen onwelbevinden
- zwangerschap
- langdurig medicatie gebruik
- reeds bekende hart of long aandoeningen
- kanker of kanker in het verleden hebben gehad
- drugsgebruik (of steroïden )
- incontinentie klachten
- erectie problemen
- forse verandering van ontlastingspatroon of menstruatie cyclus
- dubbel of wazig zien of het gevoel dat u door een koker kijkt
- verandering van smaak, reuk of gehoor
- misselijkheid of braken
- plotse forse hoofdpijn zoals een donderklap
- duizeligheid
- een "stuiterend" of "trillend" oog (we bedoelen echt het oog, niet een oogspiertje)
- flauwvallen
- verstoord gevoel in het gezicht
- moeite met kauwen of praten
- moeite met op woorden komen
- moeite met simpele dagelijkse bezigheden zoals koffie zetten