Waarom neuropsychologie bij een hersenschudding?
Over de auteur
Ingrid de Jong is neuropsycholoog en bewegingswetenschapper en fanatiek sporter. Nadat zij de afgelopen jaren als onderzoeker in revalidatiegeneeskunde, als neuropsycholoog in de neurorevalidatie en als psycholoog in de GGZ heeft gewerkt, is zij in 2021 Psychologie & Beweging gestart.
Psychologie & Beweging werkt samen met Fysiotherapie Noorderbad in Groningen op het gebied van herstel na nek- en hoofdtrauma, chronische klachten en psychosomatiek.
Fysiotherapie Noorderbad is een praktijk voor Manuele therapie & Fysiotherapie gericht op klachten van hoofd, nek rug, hand, chronische klachten en revalidatie na een ongeval.
Zorg op maat en aandacht voor de mens achter de klachten is voor beide praktijken een kernwaarde. Onze samenwerking stelt ons in staat gebruik te maken van elkaars expertise en zo nog betere zorg te leveren.
Meer over ons multidisciplinaire aanbod bij het herstel na een hersenschudding, vind je hier.
Ingrid houdt wekelijks zitting op locatie Noorderbad in Groningen.
Inleiding
“Als jij nou eens een blog schrijft over de rol van de neuropsycholoog bij patiënten met een hersenschudding” stelde Robert (praktijkhouder Fysiotherapie Noorderbad) voor. We hadden het over ons multidisciplinaire behandelaanbod voor patiënten die langdurig klachten houden na een hersenschudding.
Vorig jaar hebben we de handen ineengeslagen omdat het voor deze groep patiënten zo belangrijk is om behandeling te kunnen geven vanuit verschillende invalshoeken, namelijk vanuit fysiotherapie en neuropsychologie.
Toen ik meeliep op de praktijk kreeg ik in de oefenruimte een paar keer de vraag “Dus jij bent neuropsycholoog. Maar wat is dat nou eigenlijk?”. Dat zette me aan het denken. Een psycholoog kent iedereen wel, maar het vak neuropsychologie is blijkbaar nog helemaal niet zo bekend.
Dus voordat ik uitleg wat de rol van een neuropsycholoog kan zijn bij een hersenschudding is het misschien handig om eerst een andere vraag te beantwoorden: ‘Wat is een neuropsycholoog nou eigenlijk?’.
Wat is een neuropsycholoog?
Heel simpel gezegd is een neuropsycholoog een psycholoog die gespecialiseerd is in de werking van het brein. En die de relatie legt tussen het functioneren van de hersenen en gedrag.
Als je een hersenletsel oploopt kan dit gevolgen hebben voor je cognitieve functioneren. Je onthoudt dingen minder goed, kunt je minder goed concentreren, plannen is lastiger dan voorheen. Maar naast een verminderd cognitief functioneren kan hersenletsel ook zorgen voor emotionele problemen en veranderingen in je gedrag.
Het is de taak van de neuropsycholoog om niet alleen naar de cognitieve vaardigheden (zoals aandacht en geheugen) te kijken, maar om het hele scala van mogelijke problemen na hersenletsel in de gaten te houden.
Waarom neuropsychologie bij een hersenschudding?
Wat wij in de volksmond een hersenschudding noemen, wordt in de medische wereld ook wel licht traumatisch hersenletsel genoemd. ‘Traumatisch’ omdat een hersenschudding ontstaat door een klap op het hoofd en ‘hersenletsel’ omdat door die klap op het hoofd de hersenen een oplawaai krijgen.
Om die reden geen gekke gedachte om een neuropsycholoog te betrekken bij de behandeling. Een hersenschudding is namelijk een hersenletsel en kan dus allerlei cognitieve, emotionele en gedragsmatige problemen opleveren.
Welke (neuro)psychologische problemen zien we bij een hersenschudding?
Je kunt je voorstellen dat je hersenen door die optater tijdelijk minder goed functioneren. Ik zeg tijdelijk, omdat deze klachten vaak wel weer overgaan.
In de eerste weken tot maanden na de klap of het ongeval kun je moeite hebben met het verwerken van nieuwe informatie, last hebben van een slechte concentratie, moeite om dingen te onthouden of het lukt niet meer goed om het overzicht te houden of te plannen (dit noemen we executief functioneren). Deze klachten zijn het gevolg van een brein wat minder goed functioneert en noemen we cognitieve klachten.
Naast deze cognitieve klachten, waarvan de prognose dus gunstig is bij een hersenschudding, kunnen ook andere klachten bestaan. Veranderingen op het gebied van je emoties of gedrag.
Vaak is het zo dat deze veranderingen nog meer op de voorgrond staan dan de cognitieve gevolgen. Je bent minder belastbaar en extreem gevoelig voor prikkels om je heen. Dit kan leiden tot vermoeidheid, hoofdpijn en duizeligheid.
Je voelt je minder efficiënt en wordt bijvoorbeeld sneller emotioneel. Al deze veranderingen kunnen ervoor zorgen dat je je angstig voelt, onzeker, boos of somber. Het kan ook iets doen met je gevoel van eigenwaarde en zelfvertrouwen.
Je vraagt je misschien af of dit allemaal nog wel goedkomt. Zorgen over je herstel kunnen een enorme stressfactor worden.
Wat kan een neuropsycholoog betekenen bij een hersenschudding?
A deze klachten bij elkaar kunnen een behoorlijk ontwrichtende werking hebben op je leven. Het leven dat altijd leidde is totaal niet meer vanzelfsprekend. Het lukt niet meer om te werken of je studie ligt tijdelijk stil.
Even naar de supermarkt lukt niet en een feestje met vrienden of familie is veel en veel te veel. Gevolgen van een hersenschudding reiken veel verder dan alleen lichamelijke klachten of cognitieve stoornissen.
Vrijwel altijd is er ook sprake van gedragsmatige en emotionele veranderingen. Vaak voeren die zelfs de boventoon in de spreekkamer en worden die als erger en meer beperkend ervaren dan bijvoorbeeld het vergeten van het boodschappenlijstje.
Het is de taak van een neuropsycholoog om samen met jou in kaart te brengen welke klachten bij jou op de voorgrond staan en daarmee aan de slag te gaan. En om daarbij niet alleen oog te hebben voor de cognitieve stoornissen, maar juist ook voor de niet-cognitieve gevolgen van een hersenschudding.
